บทที่3

พระลัก-พระราม

ประวัติการเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนัง วัดสระบัวแก้ว ซึ่งตั้งอยู่ที่หมู่ 4 ตำบลหนองเม็ก อำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น ภาพที่ปรากฎทั้งภายนอกและภายในอุโบสถมีจารึกภาษาไทยกำกับอยู่ทั้ง 4 ด้านภายนอกเป็นภาพเรื่องพระลัก-พระลาม ซึ่งเป็นเรื่อง"รามเกียรติ์ตามฉบับของภาคตะวันออกเฉียงเหนือซึ่งมีมาแต่โบราณกาล" ส่วนมากนิยมเรียกว่า "พระลัก-พระลาม" ชาดก พบที่จารึกลงในใบลานหลายแห่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและในประเทศลาว เรื่องราวที่ปรากฏด้านนอกของฝาผนัง เรื่องจากภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดสระบัวแก้ว ต้นฉบับเดิมเขียนไว้ในใบลานเพื่อให้ภิกสุเทศน์ให้ชาวบ้านฟังในเทศกาลวันสำคัญถือว่าเป็นชาดกในพุทธศาสนา "ต้นเค้ามาจากเรื่องรามเกียรติ์หรือรามายณะ เป็นมหากาพย์ของอินเดีย"ที่ถือว่าเป็นเรื่องสำคัญ ที่ผู้ใดเรียนรู้เรื่องสำคัญนี้แล้ว ชาวอารยันเชื่อว่าจะได้รับอนิสงฆ์ 3 ประการ คือ ๑. จะได้สิ่งที่ปราถนา  ๒. ตายไปไม่ตกนรก ๓. จะได้เข้าไปอยู่ร่วมในอาณาจักรของพระพรหม ในสำนวนอีสานที่เป็นใบลานนี้ได้แบ่งเป็นบั้นต้นบั้นปลาย บั้นต้นกำเนิดเรื่องคล้ายเรื่องสังศิลป์ชัย เริ่มเรื่องด้วยราพณาศวร(ทศกัณฑ์)ลักนางจันทาพี่สาวของพระรามไป ท้าวธตรัฐจึงให้พระลัก - พระรามไปตามเอานางจันทาคืนมา ส่วนบั้นปลายเล่าถึงเรื่องราพณาศวรย้ายจากเมืองอินทปัตถานครไปครองเมืองลงกาแล้วไปขอเรียนมนต์กับพระอินทร์และได้ปลอมตัวเป็นพระอินทร์เข้าหานางสุชาดา ด้วยความแค้นนางสุชาดาจึงลงมาเกิดเป็นนางสีดาลูกสาวราพณาศวร หมอโหรทายว่านางเป็นกาลกิณีต่อราพณาศวรจึงนำไปลอยแพพญานาคจึงนำไปเลี้ยงไว้ที่บาดาล 15 ปีต่อมาได้อาศัยอยู่กับพระฤาษี เมื่อนางสีดาเจริญวัยเป็นสาวมีความสวยงามเป็นเลิศในไตรภพ ข่าวลือไปถึงราพณาศวรและพระรามต่างก็ต้องการนางสีดามาเป็นภรรยา พระฤษีจึงกำหนดว่าใครยกธนูขึ้นก็จะยกนางสีดาให้ ราพณาศวรยกไม่ขึ้น พระรามยกศรได้ราพณาศวรจะแย่งเอานางสีดาพระฤษีจึงชุบตัวนางสุดโทให้แทน พระรามจึงพานางสีดากลับเมืองราพณาศวรไม่พอใจเนรมิตรฝูงผึ้ง หมัด เห็บ เหา ตามรัง ควานพระราม แต่ม้ามณีกาบปราบได้หมด สุดท้ายราพณาศวรสั่งให้ยักษ์มาริศแปลงร่างเป็นกวางคำ นางสีดาอยากได้จึงให้พระรามตามเอากวางคำในที่สุดต้องเสียนางสีดาให้กับราพณาศวร ในระหว่างที่พระรามตามกวางเข้าไพรได้เสวยผลไม้สีแดง จากต้นมณีโครธได้กลายร่างเป็นลิง ได้สมสู่กับนางลิงชื่อแพงศรี มีลูกชื่อหนุมาน